محافظه اشعه ایکس

در تصویربرداری پزشکی برای محافظت از سلامت شخص در برابر اشعه ایکس از انواع محافظ های سربی استفاده می شود. افرادی که در معرض اشعه ایکس و اشعه رادیو اکتیو هستند؛ نیاز به محافظ قوی دارند. در شرایطی که حضور اپراتور یا پرتوکار در اتاق تصویربرداری ضروری است یا در مواردی که باید نقاط مشخصی از بدن بیمار در مقابل اشعه محافظت شود؛ استفاده از محافظ اشعه ضرورت دارد.

محافظ اشعه و روپوش سربی

اپراتور یا بیمارانی که در معرض اشعه ایکس قرار می‌ گیرند؛ برای محافظت در برابر پرتوهای نشتی در حین تصویربرداری پزشکی باید از روپوش سربی استفاده کنند. در واقع روپوش سربی به عنوان محافظه اشعه ایکس نقش بسزایی در محافظت از سلامتی افراد دارد.

این نوع روپوش ها براساس استانداردهای سازمان انرژی اتمی طوری طراحی شده اند که ضخامت سرب موجود در آن ها حدود 0.5 میلی متر است. در موارد خاص، با افزایش میزان تشعشع از انواع روپوش های سربی با ضخامت سرب 0.75 میلی متر نیز استفاده می شود.

اگر چه به دلیل وجود ضخامت سرب در این روپوش ها، انعطاف پذیری روپوش های محافظه اشعه ایکس کاهش پیدا می کند و با گذشت زمان باعث خستگی اپراتور می شود. اما کمپانی های سازنده روپوش های سربی در تلاش هستند تا با طراحی های نوین، وزن روپوش سربی را کاهش داده و انعطاف پذیری آن را افزایش دهند.

انواع روپوش سربی

روپوش سربی به عنوان محافظه اشعه ایکس در مراکز تصویربرداری پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد. این روپوش دارای انواع مختلفی است و برای پوشش قسمت های مختلف بدن از شانه تا اندام تناسلی به عنوان محافظ اشعه عمل می‌ کند.

روپوش سربی یک طرفه و دو طرفه

این نوع روپوش برای تمام افرادی که با اشعه ایکس در تماس هستند؛ قابل استفاده می باشد و به عنوان محافظه اشعه ایکس در مراکز تصویربرداری پزشکی کاربرد گسترده ای دارد. روپوش سربی یک طرفه و دو طرفه دارای معادل سرب 0.5 میلی متر هستند و به صورت سدی در برابر اشعه ایکس عمل می کنند.

شیلد محافظ اشعه

مطابق توصیه های کمیسیون بین المللی حفاظت در برابر اشعه (ICRP)، استفاده از انواع مخصوص شیلد محافظه اشعه ایکس برای محافظت از برخی اندام های بدن مانند غده تیروئید همواره ضروری است. محافظ تیروئید سربی نوعی شیلد محافظه اشعه ایکس است که از نفوذ اشعه به این قسمت از بدن جلوگیری می کند.

در واقع به دلیل بالا بودن قدرت تکثیر سلول های غده تیروئید، قرار گرفتن در معرض اشعه ممکن است باعث بروز سرطان شود. به همین دلیل استفاده از محافظ تیروئید سربی با سرب معادل 0.5 میلی متر ضروری است.

جلیقه و دامن سربی

جلیقه و دامن سربی به گونه ای طراحی شده اند که همپوشانی کامل دارند و مانع از نفوذ پرتو به بدن می شوند. جلیقه و دامن سربی برخلاف روپوش های سربی به دلیل طراحی ظاهری متفاوت، همواره انعطاف پذیری بیش تری دارند و برای انجام کار در مدت زمان حضور در محل کار مناسب هستند.

محافظ گناد سربی

برای جلوگیری از بروز آسیب های بیولوژیکی در افراد، باید از شیلد محافظ اشعه استفاده شود. این نوع شیلد به عنوان محافظ گناد سربی شناخته شده و نقش مراقبت از اندام تناسلی را بر عهده دارد. زیرا اندام تناسلی همانند غده تیروئید دارای سلول هایی با قدرت تکثیر بالا هستند.

انواع محافظ گناد سربی شامل مدل کمری و سه تکه هستند که برای خانم ها و آقایان متفاوت می باشند. این محافظ در خانم ها برای مراقبت از تخمدان ها در برابر اشعه ایکس مورد استفاده قرار می گیرد.